Collagen đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể của con người và đặc biệt là làn da. Tuy nhiên, việc sản sinh collagen tự nhiên sẽ giảm dần theo thời gian. Đó là lý do mà nhiều người tìm cách bổ sung collagen. Hãy cùng Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Hoa Kỳ tìm hiểu về Collagen và cách bổ sung collagen đúng cho da qua bài viết dưới đây nhé!
Collagen là gì? Vì sao cơ thể chúng ta cần bổ sung collagen
Collagen là protein dồi dào nhất ở động vật có vú. Họ collagen có khoảng 28 loại đóng vai trò duy trì sự kết nối của hầu hết mô trong cơ thể. Collagen vừa đóng vai trò là cấu trúc, vừa bổ sung các đặc tính cơ học, hình dạng cho mô. Chúng tương tác với tế bào qua nhiều thụ thể, giúp điều hoà quá trình sinh trưởng, di chuyển và biệt hoá của tế bào.
Trong cơ thể con người, collagen là một loại protein chiếm đến 30% tổng lượng protein trong cơ thể chúng ta. Nó có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ và duy trì sự đàn hồi của các mô và cấu trúc cơ quan như da, xương, khớp, răng, móng tay, tóc và mạch máu. Khi cơ thể sản xuất đủ lượng collagen, các bộ phận này sẽ khỏe mạnh, có đàn hồi và độ bền cao.
Có nhiều loại collagen khác nhau ở da như collagen type I, III, IV, XII, XIV… tuy nhiên collagen type I là thành phần chính, cũng chính là khuôn mẫu cho các biến thể collagen khác. Collagen cùng với elastin, glycoprotein, proteoglycan tạo nên chất nền ngoại bào – có vai trò duy trì sự kết nối của nhóm mô liên kết và đặc tính cơ học của da.
Tuy nhiên, theo tuổi tác và do tác động của môi trường, tình trạng béo phì, stress và chế độ ăn uống không đủ dinh dưỡng, quá trình sản xuất collagen của cơ thể sẽ giảm dần. Điều này làm cho da, xương, khớp và tóc trở nên yếu và dễ tổn thương. Trong đó, tình trạng lão hoá của da là biểu hiện rõ ràng nhất: da mất đàn hồi, mỏng hơn, xuất hiện nếp nhăn và mất đi độ ẩm do suy giảm hyaluronic acid (liên quan tới sự giữ nước ở da)
Như vậy, bổ sung thêm collagen từ bên ngoài sẽ giúp chúng ta chủ động cải thiện tình trạng này. Đồng thời, bổ sung collagen đúng cách còn giúp tăng cường sức đề kháng, tăng khả năng tập trung và cải thiện chất lượng giấc ngủ hiệu quả.
Các cách bổ sung collagen
Đường toàn thân
Bằng thực phẩm
- Gà: chứa nhiều collagen, nhất là phần da. Người ta còn phát hiện phần sụn gà và cổ gà giúp tăng cường collagen để giảm viêm khớp.
- Cá: một vài nghiên cứu cho rằng collagen biển là một trong những loại dễ hấp thu nhất, tuy nhiên collagen ở cá lại có nhiều ở đầu, vảy và mắt cá – những phần ít được ăn.
- Vitamin C: có trong những trái cây thuộc họ cam quýt, bông cải xanh, ớt chuông, cà chua, quả mâm xôi, quả việt quất, quả dâu đen, xoài, ổi, kiwi, thơm… Ổi còn chứa kẽm, cũng tham gia vào sản xuất collagen.
- Lòng trắng trứng: chứa nhiều proline.
- Các loại hạt đậu: những loại giàu protein cũng cung cấp amino acid cần thiết cho tổng hợp collagen, ngoài ra đậu cũng cung cấp đồng cho quá trình này.
-
Thực phẩm giàu collagen
Thực phẩm chức năng
- Trong những năm gần đây, thực phẩm bổ sung collagen đã trở nên phổ biến hơn. Phần lớn đây là các loại collagen thuỷ phân dễ hấp thu vào cơ thể. Những loại này thường được làm dưới dạng bột hoặc viên con nhộng, cung cấp được cho cơ thể từ 1 – 2 type cho đến thậm chí 5 type collagen.
- Bổ sung đầy đủ lượng vitamin C theo nhu cầu của từng lứa tuổi. Lượng vitamin C mỗi ngày được khuyên dùng là khoảng 15 – 45mg/ngày ở trẻ em và 75 – 90mg/ngày ở người lớn và có thể đạt tới mốc 120mg/ngày ở người già, phụ nữ có thai hay cho con bú. Khi thiếu hụt vitamin C quá mức, khả năng lành thương sẽ kém dần, răng bị khiếm khuyết, chức năng nguyên bào xương và nguyên bào sợi bị suy giảm.
Thực phẩm cần tránh
- Hạn chế thực phẩm nhiều đường và carbohydrate tinh chế, vì nó có thể gây viêm và phá huỷ collagen.
Bôi thoa tại chỗ
Khác với thời gian trước đây người ta chỉ sử dụng dạng collagen bôi thoa tại chỗ – có thể làm mờ nếp nhăn, cung cấp độ ẩm và tăng tính đàn hồi da, bây giờ đa số người dùng lựa chọn các sản phẩm “collagen thuần chay” – có chứa glycine, proline, hydroxyproline.
Dạng collagen bôi thoa tại chỗ khi tác động thường chỉ hiệu quả ở những lớp nông nhất của vì kích thước những phân tử collagen này quá lớn khiến da khó hấp thụ được.
Trong khi đó dạng “collagen thuần chay” là sản phẩm có chứa các amino acid giúp sản xuất collagen. Những chuỗi amino acid (hay chuỗi peptide) này giúp da dễ hấp thu, qua đó làm ẩm da và ngăn mất nước.
Vì vậy, collagen bôi thoa sẽ không có tác dụng trực tiếp vào lớp da cần điều trị mà chỉ chứa các thành phần gián tiếp thúc đẩy tăng sinh collagen mà thôi.
Tiêm trực tiếp collagen vào da
Tiêm collagen trực tiếp vào da, về mặt lý thuyết có thể bổ sung collagen tự nhiên cho làn da, giúp làm mờ nếp nhăn, làm đầy các vết sẹo lõm trên da cũng như giảm sự xuất hiện của sẹo bởi vì collagen có vai trò quan trọng trong cơ chế hình thành sẹo. khi cơ thể đã bắt đầu lão hoá, tiến trình sản xuất collagen sẽ chậm dần, khiến cho việc bổ sung collagen thông qua tiêm có thể phát huy tác dụng. Ngoài ra, collagen có khả năng lấp đầy thể tích thiếu hụt, làm tăng thêm độ đầy đặn, căng mọng cho vùng điều trị.
Tuy nhiên, việc tiêm collagen trực tiếp vào da cũng có thể gây nên các tác dụng phụ hay biến chứng nặng nề, cùng nguy cơ dị ứng đến từ việc tiêm collagen: khó chịu ở da (sưng, chảy máu và bầm tím), nhiễm trùng tại vị trí tiêm, phát ban da kèm theo ngứa, có thể để lại sẹo, sưng nề, hay biến chứng tắc mạch, mù mắt nếu tiêm thuốc vào mạch máu (hiếm gặp).
Chính vì vậy, nhiều chuyên gia ưu tiên các vật liệu an toàn hơn để làm đầy da tạm thời khác như HA. Mặc dù tuổi thọ của HA ngắn hơn, nhưng rõ ràng là sự an toàn mà nó đem lại khiến cho chúng ta an tâm hơn. HA là một phân tử tự nhiên trong cơ thể, giúp giữ ẩm cho da. Khi được bổ sung các liên kết chéo, HA giúp làm đầy mô và có thể được sử dụng để làm phẳng lại nếp gấp mũi môi. Tuy nhiên, không giống như collagen, HA chỉ mang tính tạm thời và bị cơ thể phân hủy theo thời gian.
Thế nào là bổ sung collagen đúng cách
Bổ sung collagen đúng cách là việc sử dụng sản phẩm collagen phù hợp với nhu cầu và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Để bổ sung collagen đúng cách, bạn cần hiểu rõ về loại collagen và hàm lượng collagen trong sản phẩm, cũng như cách sử dụng và liều lượng thích hợp.
- Thứ nhất, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung collagen. Bác sĩ sẽ nắm rõ được tình trạng cơ thể và sức khỏe làn da của bạn từ đó giúp bạn lựa chọn loại collagen phù hợp. Nếu bạn có ý định sử dụng collagen cho da, hãy chú ý chọn các sản phẩm chứa collagen từ các nguồn tự nhiên như da cá, da động vật hoặc thịt gà sườn heo, rau cải xanh,…
- Thứ hai, tuân thủ hướng dẫn sử dụng nếu bạn đang sử dụng sản phẩm collagen và sử dụng trong thời gian dài. Thông thường, đối với collagen được bổ sung qua thực phẩm, liều lượng bình thường là 2,5 – 15 gram mỗi ngày. Nếu sử dụng các sản phẩm collagen có chứa các hợp chất khác, hãy đọc kỹ nhãn mác và tuân thủ đúng theo hướng dẫn sử dụng.
- Thứ ba, hiểu rõ nguồn gốc xuất xứ của các sản phẩm chức năng hỗ trợ bổ sung collagen.
Thời điểm vàng để bổ sung collagen
Tuỳ vào sự ưa thích, tiện lợi và tình trạng sức khoẻ của mỗi người mà thời điểm vàng để bổ sung collagen là khác nhau. Tuy nhiên, đa số các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích bổ sung collagen vào buổi sáng hoặc trước bữa ăn khi dạ dày còn đang rỗng để đảm bảo collagen được hấp thụ tối đa.
Ngoài ra, đối với những người có lối sống bận rộn, bạn có thể chọn bổ sung collagen vào buổi tối hoặc trước khi đi ngủ. Lúc này, các tế bào và mô của cơ thể đang trong quá trình phục hồi và tái tạo. Do đó, việc bổ sung collagen sẽ giúp thúc đẩy quá trình này diễn ra nhanh chóng.
Nếu bạn là người ưu thích thể thao, rèn luyện thân thể thường xuyên ở cường độ cao thì việc bổ sung collagen trước và sau khi tập luyện cũng là một lựa chọn tốt. Bởi vì collagen giúp tăng cường sự phục hồi và tái tạo cơ bắp, đồng thời giúp phòng ngừa chấn thương và làm giảm đau, giảm viêm hiệu quả.
Những bệnh lý nào không nền dùng collagen
- Người bị bệnh thận nặng hoặc đang điều trị bệnh thận cần thận trọng khi sử dụng collagen. Nguyên nhân là vì bổ sung collagen nếu không đúng cách có thể làm tăng lượng đạm trong cơ thể, gây hại cho chức năng thận.
- Người mắc bệnh Lupus cũng cần phải lưu ý. Bởi vì Lupus là bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch nên bổ sung collagen có thể gây kích thích và tạo ra các triệu chứng không mong muốn. Do đó, trong trường hợp này, bạn cũng cần hạn chế dung nạp collagen.
- Người đang sử dụng thuốc hoặc đang trong quá trình điều trị bệnh. Đối với trường hợp này, điều quan trọng nhất chính là tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng. Vì collagen có thể tương tác với một số loại thuốc.
- Một số ít trường hợp có thể bị Dị ứng với collagen hoặc thành phần khác trong sản phẩm bổ sung collagen. Do đó, nếu bạn có tiền sử dị ứng hoặc các vấn đề về sức khỏe liên quan, bạn nên thảo luận với bác sĩ trước khi quyết định sử dụng sản phẩm.
- Phụ nữ có thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung collagen.
Tóm lại, collagen là một hoạt chất quan trọng của da, đóng nhiều vai trò khác nhau trong sự hình thành cấu trúc da. Bổ sung collagen đúng cách sẽ mang đến nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Có thể bổ sung collagen thông qua thực phẩm chức năng hoặc ăn các thực phẩm để cơ thể tăng cường sản xuất collagen. Tiêm collagen là một phương pháp xâm lấn để bổ sung collagen cho da, tuy nhiên không được khuyến cáo và có thể để lại những tác dụng phụ nguy hiểm cho làn da cũng như toàn thân trong trường hợp dị ứng hoặc tiêm sai kỹ thuật. Song trước khi quyết định sử dụng, bạn nên có sự tham vấn ý kiến từ bác sĩ và ưu tiên chọn lựa sản phẩm của các thương hiệu lớn, có uy tín để đảm bảo an toàn và bảo vệ sức khoẻ cá nhân.
Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Hoa Kỳ để được Bác sĩ Da liễu giải đáp nhé!
◾ Hệ thống Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Hoa Kỳ
CS1 – TP. HÀ NỘI: 60 Văn Cao – Ba Đình/ Hotline: 0346.697.888
CS2 – TP. HỒ CHÍ MINH: 652 Nguyễn Đình Chiểu – P3 – Q.3/ Hotline: 0899.303.652
CS3 – TP. HỒ CHÍ MINH: 230 Cao Thắng – Phường 12 – Q.10/ Hotline: 0926.859.668
CS4 – TP. BẮC NINH: 72 Nguyễn Cao – Ninh Xá/ Hotline: 0865.726.775
◾ Chăm sóc khách hàng: 0964.412.999
◾ Facebook: Viện Thẩm Mỹ Quốc Tế Hoa Kỳ